De mythe van doelen stellen
Ondernemers zijn doelgericht, toch? Ja en nee. Veel ondernemers zijn doelgericht, maar de manier waarop ze dat doen verschilt heel erg. De stereotype ondernemer stelt zichzelf omzetdoelen, targets, etc. Toch zijn er genoeg ondernemers die het anders doen en evengoed succesvol zijn.
Herken je het volgende? Je probeert regelmatig doelen te stellen, maar het resultaat valt tegen omdat je het niet weet vol te houden.
Dit artikel gaat over de valkuilen van doelen stellen, de voor – en nadelen van doelen en het werken met verschillende soorten doelen. Je leest waarom sommige ondernemers worstelen met doelen en wat je kunt doen om de juiste doelen te stellen.
Het beter leren stellen van doelen kan je helpen. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat mensen die doelen stellen niet alleen meer bereiken, maar ook een gelukkiger leven leiden. De methode werkt dus, maar het daadwerkelijk in de praktijk brengen, valt soms tegen.
De downside
Wanneer je goed bent in doelen stellen, dan werkt het fantastisch en motiverend. Echter, wanneer je regelmatig een mislukte poging doet, dan wordt het steeds frustrerender.
Bij het begeleiden van ondernemers kom ik steeds dezelfde fouten tegen. Ik heb ze voor je op een rijtje gezet.
VALKUILEN VAN DOELEN STELLEN:
- Het kopiëren van andermans ambities. Er worden veel blogs en boeken geschreven over het bereiken van de magische €100.000 of €1.000.000. Dat wil iedereen wel, toch? En het bekt ook lekker. Tja, dat kun je wel willen, maar het doel is voor veel mensen helemaal niet realistisch. Zeker niet wanneer je überhaupt niet gewend bent om met doelen te werken.
- Doelen stellen die beginnen met: “vanaf nu ga ik altijd…”. Ook dit is niet realistisch. Veel te groot en te veel omvattend. Er zijn maar weinig mensen die de discipline hebben om meteen life changing doelen te stellen.
- Het hebben van te veel doelen. Vanuit het niets moeten er meteen vijf doelen tegelijk gehaald worden. Iedere ochtend om 5 uur opstaan (of dat gezond is, laat ik even in het midden), iedere dag 20 minuten mediteren, iedere dag 5 koude belpogingen, iedere maand €10.000 omzet en iedere dag een bericht op social media. Dit soort torenhoge ambities zijn voor veel mensen gedoemd om te mislukken.
- Je vindt het doel eigenlijk niet leuk of uitdagend. het effect hiervan is desastreus. Wanneer het doel een ‘moetje’ is, is het ook weer gedoemd om te mislukken, dit is ook onderzocht. Weten waarom je iets wilt bereiken, gaat je helpen moeilijke doelen te halen.
- Doelen negatief formuleren. Ook hiervan is bekend dat dit minder goed werkt. Beter kun je een doel positief formuleren, dus benoemen wat je wél wilt bereiken. Je kunt willen voorkomen dat iets misgaat, beter is te streven dat iets gaat lukken.
Dus wat moet je wél doen?
Het merendeel van de mensen die moeite heeft met doelen stellen, hebben eenvoudig weg te weinig ervaring met het stellen van doelen.
De ondernemers die goed zijn in het stellen van doelen en daar dus ook de vruchten van plukken, zijn soms van kinds af aan al doelgericht. Je zou kunnen zeggen dat het gewoon hele ervaren ‘doelenstellers’ zijn. Uiteraard speelt talent hier ook een rol, sommige mensen hebben meer aanleg. Maar talent an sich is niet voldoende, je moet er ook iets voor doen.
Onthoud dat het stellen van een doelen een vaardigheid is en vaardigheden kun je leren. Het stellen van doelen, is niet per se moeilijk, maar wel lastig als je geen ervaring hebt. Het is een kunstje wat je jezelf eigen moet maken. Oefening baart kunst. En je moet volhouden, volhouden, volhouden. Op je plaat gaan en weer opstaan.
Om een ervaren doelensteller te worden, kun je het volgende doen.
- Vraag jezelf af hoe bedreven je bent in het stellen van doelen. Hoeveel ervaring heb je met het stellen van doelen? Ben je een gedisciplineerd mens? Raak je überhaupt wel gemotiveerd van doelen? Wees hierin eerlijk naar jezelf, dat scheelt een hoop frustratie.
Om je te helpen, kun je de volgende stellingen beoordelen met een cijfer van 1 -10* (het cijfer 1 is weinig, het cijfer 10 is heel veel).
- Zolang ik het kan herinneren stel ik mezelf regelmatig doelen.
- Ik heb doelen nodig om in beweging te komen (doelen motiveren mij).
- Als ik mezelf iets voorneem, dan doe ik het. Linksom of rechtsom.
- Grote doelen maak ik kleiner door met subdoelen te werken. Zo bereik ik stap voor stap mijn hoofddoel.
- Ik vind het interessant om te weten hoe andere mensen doelen bereiken, dat inspireert mij.
- Heb je geen of weinig ervaring met doelen stellen of heb je moeite met discipline of volhouden? Begin dan klein. Stap voor stap is veel eenvoudiger dan met grote stappen snel thuis. Ook al lijkt het laatste wel een stuk aantrekkelijker. Begin met te werken aan één overzichtelijk doel., bijvoorbeeld iedere ochtend tussen 9.00 en 9.30 social media afstruinen op kansen en mogelijkheden. Zet een timer en stop dan ook echt! Combineer dit met de onderstaande punten.
- Kader je doelen in een tijdspad. Bijvoorbeeld een maand. Ga 1 of 2 maanden lang werken aan één en hetzelfde doel. Pas na 1 of 2 maanden is het onderdeel van je systeem geworden. Hou iedere dag je score bij met een doelkalender (zie download hieronder).
- Zoek een buddy, daarmee deel je de struggles en overwinningen deelt. Ga samen werken aan je eigen doel en deel dagelijks met elkaar hoe het is gegaan.
* Scoor je beneden 25 punten, dan heb je weinig ervaring met doelen stellen en is het dus verstandig om te oefenen en dus te beginnen met eenvoudige doelen.
“Mogelijk heb je wel eens gehoord van een challenge, waarbij je met een groep gelijkgestemden werkt aan een uitdaging, fysiek of mentaal. Deze challenges bevatten precies de bovenstaande elementen: Veelal geen grote, onhaalbare doelen, maar juist stap voor stap ergens aan werken in een tijdsbestek van 1 of 2 maanden.”
Resultaten of jezelf verbeteren?
Hierboven lees je over doelen in het algemeen, maar er is nog een onderverdeling te maken. Je kunt werken met concrete, resultaatgerichte doelen, maar er is ook een andere manier van doelen stellen. Doelen die meer indirect van aard zijn, gericht op het proces.
Deze onderverdeling van doelen stellen komt uit de topsport. Er wordt daar gesproken over Resultaatdoelen en Procesdoelen. Resultaatdoelen gaan echt over de harde eindresultaten, terwijl Procesdoelen meer gaan over procesverbetering, over groeien, waardoor het eindelijke eindresultaat beter wordt.
Mensen die moeite hebben met Resultaatdoelen, kunnen soms beter overweg met Procesdoelen. Resultaatdoelen gaan over Wat, terwijl Procesdoelen meer over Hoe gaan.
Voorbeelden van Resultaatdoelen:
- Iedere maand €10.000 omzet.
- Een gemiddelde beoordeling van een 9.
- Iedere maand 3 nieuwe klanten.
- Een jaarlijkse omzetstijging van 30%.
Voorbeelden van Procesdoelen:
- Om de order vragen tijdens acquisitiegesprekken.
- Na afloop van een traject bel ik na 2 maanden de klant om te vragen hoe het gaat.
- Iedere week zet ik 2 berichten op LinkedIn met een foto of afbeelding.
- Iedere week bel ik 2 potentiële klanten.
De Procesdoelen dragen als het goed is bij aan een hogere omzet, maar dat is niet per se het doel wat nagestreefd wordt. Het voordeel van Procesdoelen is dat het niet halen niet meteen betekent dat je faalt. Procesdoelen hebben meer weg van een experiment en experimenten leveren altijd iets op. Deze doelen stimuleren je ook meer om te evalueren en te leren.
Over smaak valt niet te twisten, dus als je liever werkt met Resultaatdoelen, dan is dat prima. In de praktijk kom ik echter veel mensen tegen die daarin vastlopen en meer halen uit het formuleren van Procesdoelen.
Plan evaluatie momenten
Net zoals het goed is om te werken met een tijdspad, is het ook goed om je doelen te evalueren. Dat evalueren doe je tussentijds en aan het einde. Wat je dan doet? Heel simpel, je stelt jezelf de vraag hoe het gaat. Wat werkt wel, wat werkt niet? Bij een tussentijdse evaluatie kun je eventueel ook bijsturen.
De evaluatiemomenten moet je echt in de agenda zetten, anders voorspel ik dat je dit niet gaat doen. Been there, done that.
Tot slot
Hoe meer ervaring je opdoet met het stellen van doelen, des te beter je wordt. Op een gegeven moment gaat het vanzelf en hoef je er niet meer hee bewust mee bezig te zijn. Maar in het begin is het een kwestie van oefenen, fouten maken en volhouden.
Heb je weinig ervaring met het stellen van doelen, begin dan dus klein. Het behalen van kleine doelen zorgt voor kleine, maar essentiële successen. Die successen heb je nodig om te groeien (ook weer afkomstig uit de topsport). Naar verloop van tijd kun je de doelen moeilijker en groter maken. Maar let op, dit kost tijd. Wees niet te ongeduldig.
Om je op weg te helpen, kun je een format downloaden. Met dit format kun je jouw doelen vastleggen, bijhouden en evalueren. Vergeet niet op zoek te gaan naar een buddy die jou accountable houdt, ik heb effect hiervan gezien in de praktijk. Goud waard!
Met dit document ga je aan de slag met het stellen van doelen en leer je deze doelen te evalueren zodat je beter wordt in het stellen van doelen.